Alamin ang kasaysayan REY MARFIL

Alamin ang kasaysayan

REY MARFIL

 Kung may oras kang mag-Facebook, Instagram at Twitter para lang malaman ang nangyayari sa crush mo o sa paboritong artista o mag-post ng sel­fie; bakit hindi ka rin maglaan ng ilang sandali para mag-Google at alamin ang nakaraan ng iyong bayan?

Ngayong papasok tayo sa bagong kabanata ng kasaysayan ng bansa dahil sa nalalapit na halalan, mahalaga ang magiging papel ng mga kabataan o ng mga itinuturing bagong henerasyon ngayon -- lalo na ang mga botante.

Batay kasi sa datos ng Commission on Elections (Comelec), malaking porsiyento ng mga boboto sa darating na Mayo... mga kabataan na nasa edad 18 hanggang 35.

Ibig sabihin, malakas ang kapangyarihan ng mga kabataan sa pagpili ng mga susunod na­ting lider, kasama na ang ipapalit natin sa Pangulong Noynoy “PNoy” Aquino III, na magtatapos na ang termino sa Hunyo 30.

Pero kung susuriin ang nabanggit na edad ng mga botante, lalabas na napaglipasan nila ang mahalagang kabanata sa kasaysayang politikal ng ating bansa -- ang Martial Law at EDSA People Power revolution.

Bagaman magkaibang istorya ang dalawa, magkarugtong naman ang kanilang bituka ika nga.

Ang Martial Law na sinasabing naging dahilan ng pagdurusa ng maraming Pilipino at pagkawala ng demokrasya ng bansa ay idineklara noong 1972 ng itinuturing diktador na pangulo; na siya namang naging puntirya at pinatalsik sa EDSA People Power revolution noong 1986.

Nangyari ang EDSA People Power revolution, 30 taon na ang nakalilipas. Ibig sabihin, ang mga bagong botanteng kabataan ngayon na 18 hanggang 29 ay hindi pa isinisilang sa mundo.

Samantala, ang mga botanteng 30 hanggang 40 naman ay sanggol pa lang o naglalaro pa ng piko nang mga panahong iyon.

Gayunpaman, sabi ni PNoy sa kanyang talumpati sa katatapos na paggunita sa EDSA 30, ang mga kabataan ngayon ang silang nagtatamasa ng demokras­yang ipinaglaban noon ng mga taong nagtungo sa EDSA­.

Marahil sa mga kabataan ngayon na hindi inabot ang sinasabing madilim na kabanata ng Batas Militar, hindi nila mauunawaan kaagad ang salitang “demokrasya”.

Paano nga ba naman, aba’y napakasarap ng buhay nga­yon dahil masaya tayong nakakapag-post ng batikos sa ating mga opisyal kahit pa sa ating Pangulo.

Ang iba nga, hindi lang batikos ang ginagawa kung hindi nang-iinsulto pa. Kung may Martial Law, baka iba ang makita mo sa “wall” ng FB mo.

***

Ngayon, malayang nakakauwi ng kahit anong oras ang mga kabataan at nakakapunta sa kung saan-saan, na kung minsan ay hindi na rin kailangan humingi ng permiso sa magulang.

Noon, may curfew ang uwi at bago magpaalam sa magulang kung mangingibang ba­yan, dapat magpaalam ka muna sa mga awtoridad kung papayagan ka.

Ngayon, mananawa ka sa mga pinapanood sa telebisyon dahil sa dami ng channel at may cable pa; noon, TV station lang ng gobyerno at kaalyado nila ang maaaring mapanooran. 

Kung tutuusin, hindi pa naman matagal na panahon ang nakalipas na 30 taon para masabing nahusgahan na ng kasaysayan ang nakaraan natin.

Kahit nga ang ibang kabanatang nangyari sa bansa natin na higit 50 taon o 100 taon na ang nakalipas, may mga pagtutuwid o pagtatama pang ginagawa.

Gayunman, hindi ito dahilan para basta na lang tanggapin ng mga kabataan ngayon ang mga nakakalap nilang impormasyon mula sa mga tao o pangkat na bahagi pa rin naman ng pinagtatalunang pangyayari sa ating bansa. 

Mapalad at makapangyarihan ang mga kabataan ngayon dahil mayroon nang internet na isang klik lang sa Goggle ay makikita na ang mga impormasyon na kinakailangan.

Pero sa halip na lunukin lang ang isusubong impormasyon ng internet at maging ng social media, mas makabubuting nguyain ito at namnamin kung tama o mali bago paniwalaan.

Alalahanin na malaki ang kakayahan ng mga kabataan na maghalal ng mga susunod nating lider sa Mayo. Kailangang maging maingat sa pagboto at kila­laning mabuti ang mga kandidato. 

Tandaan, mas mabuting mabasa na lang natin sa libro o Internet ang madilim na kabanata ng kasaysayan ng ating bansa kaysa maulit pa ito at danasin muli ngayon o ng susunod sa kanilang henerasyon.

Laging tandaan: “Bata mo ‘ko at Ako ang Spy n’yo.”

(Twitter:follow@dspyrey)

http://www.abante-tonite.com/issue/mar0216/edit_spy.htm#.VtcIlvkrLIU

Napapanahon at makabuluhan REY MARFIL

Napapanahon at makabuluhan

REY MARFIL

Bukod sa mga nalikhang trabaho, ang isa pang bunga ng magandang lagay ng ekonomiya ng bansa sa ilalim ng pamamahala ni Pangulong Noynoy ‘PNoy’ Aquino ay ang malaking tiwala ngayon ng mga dayuhang financial institution na pautangin ang Pilipinas na kahit malaking halaga at mas maliit na tubo.

Sabi ng mga nakatatanda, hindi maganda ang mangutang.

Tama naman iyon kung personal na pakinabang ang pag-uusapan.

Subalit kung sa isang korporasyon at gobyerno, hindi masama ang mangutang kung gagamitin sa tamang paraan upang mapalago pa ang kapital ng kumpanya o pondo ng gobyerno.

Noon pa man, nangungutang na ang Pilipinas sa labas ng bansa tulad sa mga pandaigdigang institutsyon ng pananalapi. Kaya naman kahit hindi pa presidente si PNoy, ay baon na tayo sa utang.

Biru-biruan nga na kahit ang mga Pinoy na hindi pa isinisilang ay may utang na.

Simple lang naman ang kaibahan ng personal na utang sa utang ng korporasyon o ng gobyerno.

Sa personal, sarili mo ang makikinabang at kung mali ang dahilan ng iyong pag-utang, malamang na hindi ka makapagbayad at marimata ang iyong ipinangprenda o kolateral para makabawi ang iyong pinagkakautangan.

Ngunit sa isang malaking kompanya o gobyerno, sadyang natural ang pag-utang para magkaroon ng dagdag na kapital o pondo para magamit sa pamamalakad.

Halimbawa, hindi sapat o sakto lang ang kita sa buwis at koleksiyon sa itinakdang pondo sa isang taon, kakailanganin na mangutang para may mailaan sa programa o proyekto, at hindi na magalaw ang pondo na laan naman sa serbisyo at sahod ng mga empleyado.

Ang masaklap nga lang, may mga liderato na inabuso ang bagay na ito na nangutang nang nangutang kahit hindi maganda ang lagay ng ekonomiya, at hindi lubos ang tiwala ng mga nagpapautang sa kanilang kakayahan na magbayad sa takdang panahon.

***

Sa sitwasyong ganito, simple rin lang naman ang paliwanag sa sistemang ipinapatupad ng mga nagpapautang -- kung ‘di stable ang ekonomiya ng bansang nangungutang, natural na hihingi sila ng mataas na interest o tubo.

Bukod doon ay maliit lang ang pondo na kanilang ipapahiram.

At kapag nangutang muli si palpak na gobyerno, hihirit si nagpapautang na mataas muling tubo, at ang masaklap pa, isasama pa nila sa kondisyon na dapat iawas sa kanyang ipapautang ang tubo na hindi pa niya nabayaran sa una niyang utang. 

Kaya naman may mga utang na ipinambayad lang sa tubo ng unang nautang at wala nang naitabi para pakinabangan ng bayan. 

Pero kung noon ay hirap ang mga dating gobyerno na mangutang at mataas ang tubo na ibinibigay ng mga nagpapautang, hindi na ngayon.

Dahil sa napaganda ni PNoy ang lagay ng ekonomiya ng bansa at nagkaroon tayo ng sunud-sunod na positibong credit ratings mula sa mga dayuhang financial institution, nagawa ng kasalukuyang pamahalaan na nakakuha ng $2 bilyon loan mula sa global bond offer sa international markets sa nakapaliit na interes at mahabang termino ng maturity.

Paliwanag ng Department of Finance, ilalaan ang $1.5 bilyon nito sa pagbabayad sa mga dati nang naipon na utang at ang balanseng $500 bilyon ay idadagdag na pondo na magagamit sa kakailanganing programa o proyekto para sa bayan.

Bukod dito, dahil sa naging mahusay na pamamahala sa pananalapi, koleksiyon at tamang paggastos ng gobyerno Aquino sa pera ng bayan, nabawasan na ang pag-utang at pagsandal natin sa mga dayuhan para madagdagan ang pondo ng bayan. 

Sana lang ay maipagpatuloy ng susunod na pangulo ang mga nasimulan na ni PNoy para lalo pang mapalakas ang kakayahan nating pondohan ang sarili natin.

Hindi naman ito malayong mangyari, mula nga sa dating pang-85, naging pang-47 tayo sa World Economic Forum’s Global Competitiveness Index, at mula sa pang-148 ay naging pang-103 sa World Bank’s Ease of Doing Business Index. 

Laging tandaan: “Bata mo ‘ko at Ako ang Spy n’yo”.

(Twitter: follow@dspyrey)

http://www.abante-tonite.com/issue/feb2916/edit_spy.htm#.VtRmk_krLIU

Malinis at tunay na resulta ng halalan REY MARFIL

Malinis at tunay na resulta ng halalan REY MARFIL

Pagkaraan ng maraming taon, mabuting nagkaroon muli ng debate ang mga kandidato sa panguluhang halalan nitong nakaraang Linggo. At magandang simboliko rin na ginawa ito sa kauna-unahang pagkakataon sa Mindanao, sa labas ng itinuturing ng iba na “imperial Manila”.

Sa kabila ng ilang puna tungkol sa sistema at ng tanong sa debate, ang mas mahalaga ay nagkakaroon ng pagkakataon ang publiko -- lalo na ang mga botante, na makilatis ang mga nais mamuno sa ating bayan sa loob ng susunod na anim na taon. Sa laki ng pagbabagong naipatupad ni Pangulong Noynoy ‘PNoy’ Aquino sa ikabubuti ng ating bayan, kailangang pag-isipan nating mabuti ang ating iboboto para hindi masayang ang tinatamasa nating kaunlaran ngayon.

Aba’y kahit nagkakaroon ng paghina ng ekonomiya sa ibang malalaking bansa gaya ng China, nananatili tayong matatag. Dumami na ang nagkakatrabaho at tumaas pa ang suweldo sa mga kawani sa gobyerno at maging sa ilang pribadong sektor. Kabi-kabila rin ang mga ginagawang proyektong pang-imprastruktura na makatutulong sa paglutas sa problema ng trapiko at pagbaha kapag natapos.

Bukod dito, nananatiling mataas ang kompiyansa ng mga dayuhang namumuhunan at mga financial institution sa ating bansa. Kaya naman nasa magandang kalagayan ang Pilipinas kapag ipinasa na ni PNoy ang pamamahala sa susunod na lider. Gayunman, maaaring magbago ang lahat ng ito kapag hindi naging malinis at hindi pinaniwalaan ng mga tao ang magiging resulta ng May elections, bagay na hindi dapat hayaang mangyari ng Commission on Elections.

Batay na rin kasi sa survey ng Pulse Asia, bagaman 48 porsiyento ng mga tinanong ang naniniwalang magiging malinis at kapani-paniwala ang resulta ng halalan sa pamamagitan ng automation counting ng mga boto, 15 porsiyento naman ang hindi naniniwala at 36 porsiyento ang hindi makapagdesisyon.

Kung pagsasamahin ang mga hindi makapagdesisyon at mga hindi naniniwala, lalabas na higit kalahati ng populasyon ng mga botante ang alanganin sa magiging integridad ng halalan.

***

Bukod diyan, lumitaw din sa survey na 4 sa 10 o 39 porsiyento ng mga botante ang inaasahan na magkakaroon ng dayaan. At pinakamarami ang naniniwala na magaganap ito sa paraan ng bilihan ng boto, at paggalaw sa mga voting machine.

Sa mga pag-analisa ng mga miron sa pulitika, naniniwala sila na magiging dikit ang labanan sa mga kandidatong pangulo. Kung tama sila, higit na dapat tiyakin ng Comelec na nakasalpak ang lahat ng mga paghahanda para maalis ang anumang pagdududa na magkakaroon ng kahit anumang paraan para hindi mabilang nang tama ang mga boto.

Kailangan din na ipaliwanag ng Comelec nang mabuti kung bakit hindi na kailangan ang pagpapalabas ng resibo sa voting machine, na magiging garantiya na tama ang ginawang pagbasa ng makina sa ibinoto ng tao. Bakit kasi hindi natin gamitin ang isang sistema na makatutulong para matiyak na malinis ang halalan? 

Ano ba naman kung makadagdag ito ng hanggang limang oras sa botohan, na kung tutuusin sa lumang sistema na mano-manong bilangan ay inaabot tayo ng ilang linggo sa paghihintay ng resulta ng halalan.

Dapat magsilbing paalala sa Comelec ang nangyari sa isang presidential elections, na dahil sa alegasyon na nagkaroon ng pagmanipula sa resulta ng halalan, humina ang tiwala at suporta ng mga tao sa nakaupong pangulo hanggang sa sumadsad ang kanyang popularidad at performance ratings hanggang sa pagbaba niya sa puwesto.

At kapag nasa alanganin ang kapangyarihan ng nakaupong pangulo, may posibilidad na makagawa siya ng mga desisyon at patakaran na kahit hindi makabubuti sa higit na nakararami ay gagawin niya basta popular lang upang mapasaya ang iilan at manatili sa kapangyarihan.

Sana magawa ng Comelec ang hangarin ni Pangulong Aquino na itinuturing niyang huling layunin ng kanyang administrasyon, maging mapayapa, malinis at maiupo ang kandidato na siyang tunay na inihalal ng higit na nakararami.

Laging tandaan: “Bata mo ‘ko at Ako ang Spy n’yo.” (Twitter: follow@dspyrey)

http://www.abante-tonite.com/issue/feb2616/edit_spy.htm#.VtBcgPkrLIU

Kakaba-kaba ka ba, China? REY MARFIL

Kakaba-kaba ka ba, China?

REY MARFIL

Sa pagpupulong ng United States at 10-bansang kasapi ng Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) na kinabibilangan ng Pilipinas, tila lumabas na naman ang pagiging insecure ng nambabarakong China.

Pero sa totoo lang, may dahilan para mangamba kung sakali ang China dahil sa pulong na ito na ginawa sa balwarte ng Amerika. Dumalo rin kasi sa imbitasyon ni US Pres. Barack Obama maging ang dalawang bansa na kilalang kaalyado ng China -- ang Cambodia at Laos. 

Maliban sa Pilipinas, miyembro rin ng ASEAN ang Vietnam, Brunei, at Malaysia, na pawang binabarako ng China sa pag-angkin ng halos buong West Philippine at South China Sea, sa pamamagitan ng kanilang made in China na “nine-dash-line”.

At habang nag-uusap sina Obama at mga katropa niyang mga lider sa ASEAN, ang China naman, parang batang walang kalaro na nagmamarakulyo. Aba’y biruin mo ba naman, kinuha ang “laruan” niyang surface-to-air missile system at inilagay sa isa sa mga ginawa nilang isl­a sa South China Sea.

Ano kaya ang gustong palabasin ng China sa ginawa nilang ito, manakot o naghahamon?; na para bang, “sige, magkampihan kayo, away-away tayo”.

Ang nakakatawa pa rito, minsan pang napatunayan kung bakit hindi mapagkakatiwalaan ang China.

Aba’y iba kasi ang kanilang sinasabi sa kanilang ginagawa. Habang nagpupulong kasi sina Obama at mga lider ng ASEAN countries sa Amerika, lumabas ang impormasyon na naglagay ng surface-to-air missile system ang Chin­a sa isa sa mga isla sa South China Sea.

Noong una, itinanggi pa ng China ang impormasyon at sinabing nang-iintriga lang ang pinagmulan ng balita. Pero nang mismong ang Taiwan defense ministry na ang nagkumpirma, biglang nagbago ng tono ang China. Sakop naman daw nila ang lugar kaya makagagawa nila ang nais nilang gawin.

Bukod sa pagsisinungaling ng China sa paglalagay ng surface-to-air missile system, ang pagkakaroon ng ganitong uri ng malakas na sandata ay patunay sa balak ng China na militarisasyon sa naturang bahagi ng karagatan na dapat ay malaya sa lahat ng uri ng naglalayag na barkong pangkomersiyo.

***

Maliban sa pagkontrol sa biyahe sa karagatan, nais din ng China na kontrolin ang paglipad ng mga eroplano sa bahagi ng naturang karagatan. Ano kaya ang gagawin ng China sa mga eroplanong mapapadaan sa himpapawid, pababagsakin nila gamit ang kanilang missile?

Dahil nais ng US na subukin ang ‘di kaiga-igaya at seryosong plano ng China na kontrolin ang paglalayag at himpapawid sa pinag-aagawang teritoryo, napapanahon ang ipinatawag na pulong ni Obama sa mga lider ng ASEAN countries para makakuha ng suporta sa panawagan na huwag nang palalain pa ang sitwasyon sa rehiyon. 

Nauna nang naiulat na planong magsagawa ng pagpapatrolya ng US at iba pang kaalyado nitong bansa sa pinag-aagawang teritoryo upang mapangalagaan ang karapatan ng lahat sa pagdaan sa naturang bahagi ng karagatan at himpapawid ng walang sinumang magdidikta.

Walang makapagsasabi kung saan hahantong ang ginawang paglalagay ng isla ng China sa West Philippine Sea at South China Sea, lalo pa ngayon na mayroon nang missile doon. Walang nakakaalam kung ano ang mangyayari kapag itinuloy ng US ang pagpapatrolya sa pinag-aagawang teritoryo. 

Pero maiiwasan ang anumang kaguluhan, dapat makinig ang China sa panawagan ni Pangulong Aquino.

Laging tandaan: “Bata mo ‘ko at Ako ang Spy n’yo.” (Twitter: follow@dspyrey)

http://www.abante-tonite.com/issue/feb1916/edit_spy.htm#.VscRqfkrLIU

Paninindigan sa agawan! REY MARFIL

Paninindigan sa agawan!

REY MARFIL Sa pagdalo ni Pangulong Benigno ‘Noynoy’ Aquino III sa Association of Southeast Asian Nations (ASEAN)-US Summit ngayong linggo, asahan na magiging pangunahing pakay niya sa pakikipagpulong sa iba pang lider ng mga dadalong bansa ang usapin ng maritime security bunga ng agawan sa teritoryo sa West Philippine at South China Sea. Bukod kay US President Barack Obama, dadalo sa naturang pulong ang mga ASEAN leader kaya magandang pagkakataon na muling ipaalala ni PNoy sa mundo ang nangyayari sa mga pinag-aagawang teritoryo lalo pa’t kamakailan lang ay nagsagawa na ng test flights ang China sa mga ginawa nilang isla sa bahagi ng karagatan na inaangkin nating mga Pilipino. Hindi man masyadong napag-uutunan ng pansin sa kasalukuyang kampanya, dapat suriin at bantayang mabuti ng mga mamamayan ang gagawing paliwanag ng mga kumakandidato sa halalan ang kanilang posisyon sa usaping ito at isama bilang basehan sa pagpili ng ating susunod na mga lider at mga mambabatas.  Dahil sa nakatakdang pagtatapos ng termino ni PNoy sa katapusan ng Hunyo, dapat matiyak natin na susuportahan at ipaglalaban ng mga susunod nating mga lider ang karapatan natin sa pag-angkin sa mga pinag-aagawan­g teritoryo. Sa ngayon, wala pang katiyakan kung kailan ilalabas ng UN Arbitration panel ang desisyon nila sa ini­hain nating reklamo laban sa ginawang pag-angkin ng China sa mga bahagi ng West Philippine at South China Sea, na sakop ng teritoryo natin. Bukod pa diyan, bagaman pinapaniwalaan ng ilang tagamasid na angat ang posisyon ng Pilipinas sa inihaing protesta ng pamahalaang Aquino laban sa pambabarako ng China, wala pa rin naman katiyakan na papaboran ng bonggang-bongga ng UN Arbitration panel ang mga Pinoy sa usapin ng agawan ng teritoryo. *** Kaya naman mahalaga at dapat maging bahagi ng diskurso sa kampanya ngayong halalan, kung ano ang gagawin ng mga tumatakbo sa mataas na posisyon sa pamahalaan sa usapin ng West Philippine at South China Sea. Ipagpapa­tuloy ba nila ang pag-angkin natin sa mga pinag-aagawang teritoryo? O papayag ba silang makipag-areglo sa China? Kung makikipag-areglo sila, dapat nilang ipaliwanag kung bakit at anong pakinabang ang idudulot nito sa ating bansa? Magandang pagkakataon at hindi talaga dapat saya­ngin ni PNoy ang pagdalo sa ASEAN-US Summit. Dito ay maipapaalala nga ng pangulo ang matapang na posis­yon ng kaniyang pamahalaan sa isyu ng maritime dispute at hindi siya nagpasindak sa mas higanteng bansang China. Pero kahit palaban ang posisyon ng gobyerno, idinaan naman natin ito sa mapayapang paraan sa pamamagitan ng US Arbitration panel. Kailangang ipaalala rin sa mga bansang kasapi ng ASEAN na panahon na para magkaroon ng legally bindin­g Code of Conduct in the South China Sea, na matagal nang nauudlot. Ang code of conduct na ito ang magpapakita ng pagkakaisa ng mga bansa laban sa sino mang bansa na mangangahas na maghari-harian at nais na sakupin ang pinag-aagawang teritoryo. Maliban sa pagpapaala sa mundo tungkol sa kinakaharap natin laban sa West Philippine at South China Sea, magandang pagkakataon din ito para kay PNoy na isulong ang kapakanan ng Pilipinas para sa ekonomiya at seguridad laban sa banta ng terorismo. Asahan sa pag-uwi ni PNoy, may bitbit siyang magandang balita mula sa mga pulong sa Amerika lalo pa’t kabilang sa mga malalaking kompanya na makakausap niya sa Amerika na bahagi ng kaniyang official visit ay ang The Walt Disney Co. .Laging tandaan: “Bata mo ‘ko at Ako ang Spy n’yo.” (Twitter: follow@dspyrey) http://www.abante-tonite.com/issue/feb1716/edit_spy.htm#.VsSIXvkrLIU

Walang duda! REY MARFIL

Walang duda!

REY MARFIL

Hindi naman nakakapagtaka ang bumuting estado ng Pilipinas sa 2016 Economic Freedom Index dahil sa matuwid at malinis na pamamahala ni Pangulong Noynoy ‘PNoy’ Aquino.

Mula sa ika-76th na posisyon, nasa ika-70th na puwesto na ang Pilipinas dahil sa maayos na gobyerno na nagresulta sa magandang ekonomiya.

Nakuha kasi ng bansa ang 63.1 ng posibleng 100 puntos na mas mataas kumpara sa dating 62.2 puntos sa pinakahuling index. 

Ito na ang pinakamataas na puntos na nakuha ng Pilipinas sapul nang magsimula ang Economic Freedom Index noong 1995. Ika nga ni Gus Abelgus, “hindi nagsisinungaling ang ebidensiya” at walang dudang iginiya ni PNoy ang mga Pilipino sa tamang direkskyon.

Sa loob ng halos anim na taong panunungkulan ni PNoy bumuti na ang posisyon ng bansa sa index dahil na rin sa pagsugpo sa katiwalian kung saan nakapagtala ng anim na puntos na pagtaas sapul noong 2012.

Sa pinakahuling survey, kinilala ang Pilipinas na ika-14 sa hanay ng 42 mga bansa na malaya ang ekonomiya sa rehiyong Asya-Pasipiko.

Bunsod ito ng maayos na pamamahala ni PNoy ng pampublikong pinansiyal na nagresulta sa progreso, kabaliktaran sa nagdaang siyam (9) taong namuno sa palasyo na pinalitan nito.

Kinilala rin ng index ang matatag na pag-angat ng ekonomiya ng bansa sa nakalipas na limang taon at unti-unting modernisasyon ng pinansiyal na sektor.

Nakita rin ng index ang pagkabawas ng problema sa red tape kung saan bumuti nang husto ang proseso sa pagkuha ng mga lisensiya.

Muling pinatunayan ni PNoy na magbubunga ng magandang ekonomiya ang malinis na pamamahala.

Positibo ang naging tugon ng merkado sa mga repormang inilatag ni PNoy kaya naman patuloy ang pagsulong ng bansa.

***

Inaasahan na natin na talagang maraming Pilipino ang mayroong positibong pananaw sa kalidad ng buhay at ekonomiya ng bansa dahil sa malinis na pamamahala ni PNoy.

Base ito sa Fourth Quarter 2015 Survey ng Social Weather Stations (SWS) kung saan nagkaroon ng positive ratings ang mga Pilipino sa tinatawag na personal optimism.

Naitala nito ang record high na personal optimism kung saan 45 porsiyentong adults ang nagsabing bubuti ang kalidad ng kanilang buhay habang limang porsiyento naman ang nagsabi ng kabaligtaran.

Mataas ito kumpara sa 38 porsiyentong optimism na naitala noong nakalipas na Setyembre at pinakamataas ang nasabing datos sa nakalipas na 28 taon.

Ganito rin naman ang magandang resulta sa optimism sa lagay ng ekonomiya kung saan naging 39 porsiyento mula sa dating 30 porsiyento ang nagsabing iigi ang kabuhayan sa bansa.

Bumababa naman sa walong porsiyento mula sa dating 12 porsiyento ang nagsabing hindi iigi ang lagay ng ekonomiya ng Pilipinas.

Ikinokonsidera ang nasabing mga datos na pinakamagandang mga estadistika sa nakalipas na limang taon.

Sa nasabing survey, 31 porsiyento rin ang nagsabing bumuti ang lagay ng kanilang personal na kalidad ng buhay sa nakalipas na 12 months na mas mataas kumpara 29 porsiyento noong nakaraan.

Hindi naman talaga nakakapagtaka na maging positibo ang pananaw ng mga Pilipino sa lagay ng kanilang buhay at ekonomiya ng bansa dahil nagbubunga na ng positibo ang mga repormang ginagawa ni Pangulong Aquino sa ilalim ng kanyang daang matuwid.

Laging tandaan: “Bata mo ‘ko at Ako ang Spy n’yo.”

(Twitter: follow@dspyrey)

http://www.abante-tonite.com/issue/feb1516/edit_spy.htm#.VsHEhfkrLIU

Maayos na kaban ng bayan REY MARFIL

Maayos na kaban ng bayan

REY MARFIL

Isa sa mga maipagmamalaki ni Pangulong Noynoy Aquino III sa pagbaba niya sa puwesto sa katapusan ng darating na Hunyo ay nasa maayos ang kaban ng bayan at matatag ang ekonomiyang daratnan ng magiging bagong lider ng bansa.

Hindi biro ang usapin ng pondo sa pamamahala o pagpapatakbo ng isang pamahalaan -- malaki man o maliit. Ang pondo ang nagsisilbing gasolina ng sasakyan para tumakbo, o dugo ng tao para mabuhay.

Kahit nga sa isang relasyon, sinasabing “no mone­y, no honey”.

Kaya naman mapalad ang susunod na pangulo dahil nakalatag na ang mga reporma sa koleksiyon ng buwis na ipinatupad ni PNoy. Kabilang na riyan ang sin tax law na ilang administrasyon na ang nagdaan na hindi naisabatas, pero ang Aquino government lang ang nagkaroon ng “political will” na ipasa.

Sa pamamagitan ng batas na ito, naitaas ang kinokolektang buwis sa sigarilyo at alak para madagdagan ang pondong inilalaan sa mga programang pangkalusugan ng mga mamamayan. At batay sa datos ng Bureau of Internal Revenue (BIR), mula Enero hanggang Disyembre ng 2015, ang kita sa excise tax reform law ay lumaki ng 23 porsiyento o P48.09 bilyon.

Batay sa impormasyon mula sa Finance Department, dahil sa maayos na koleksiyon ng buwis, ang total revenue ng gobyerno noong Enero hanggang Nobyembre 2015 ay nasa P1.95 trilyon. Mas mataas ito ng 12 porsiyento kumpara sa nalikom na buwis sa kaparehong panahon noong 2014. 

***

Maliban sa mga dagdag na pagkukunan ng kita ng gobyerno, binarahan na rin ng administrasyong Aquino ang mga butas sa sistema ng paggamit ng pondo ng gobyerno na maaaring inabuso ng nagdaang liderato. Kabilang sa mga repormang ito sa budget ang tinatawag na GAA-as-Release Document (GAARD), na paggamit ng Performance Informed Budgeting (PIB), at paglikha ng Full-Time Delivery Units (FDUs). 

At dahil maayos nang nagagastos ang pondo ng bayan, nakapaglalaan na ng sapat na pondo ang gobyerno para sa mga kinakailangang programa at proyekto na higit na kailangan ng mga mamamayan. Gaya na lang halimbawa ng ipinatutupad na Bottom-Up Budgeting (BuB) program, kung saan ang direktang makikinabang ay 1,590 siyudad at munisipa­lidad.

Sa ilalim ng naturang programa, may nakalaang pondo ngayong 2016 ng mahigit P20 bilyon na ang magpapatupad ay ang mga lider ng lokal na pamahalaan para sa tinatayang 14,000 proyektong kailangan ng kanilang nasasakupan. At dahil sa kagandahan ng programang ito, kinilala ng Global Initiative for Fiscal Transparency (GIFT) ang BuB program bilang isa sa limang “Best Practices in Fiscal Transparency” sa buong mundo.

Sa isang ulat, inihayag ng Moody’s Investors Service, na tiwala silang makakapagtala ang Pilipinas ng 6 porsiyentong paglago ng ekonomiya ngayong taon, na mas mataas sa 5.8 porsiyentong naitala nitong 2015.

Bukod sa masiglang kalakalan at malaking tiwala ng mga dayuhang namumuhunan, marami pang malalaking proyektong nakalinyang ipasusubasta sa ilalim ng Public Private Partnership (PPP) scheme ngayong taon. Kaya naman inaasahan na hindi magiging matamlay ang ekonomiya ng bansa na ipamamana ni PNoy sa lider na papalit sa kanya.

Kaya naman dapat samahan ng dasal ang gagawing pagboto sa Mayo na sana ang mahalal na kapalit ni PNoy ay ipagpapatuloy ang mga nasimulan niyang pagkilos para sa ikabubuti ng bansa at hindi lang ng sarili. Laging tandaan: “Bata mo ‘ko at Ako ang Spy n’yo.” (Twitter: follow@dspyrey)

http://www.abante-tonite.com/issue/feb1216/edit_spy.htm#.Vr3S9PkrLIU